جشن سده در لیوا

ایران، سرزمین جشن‌ها و آیین‌های کهن، همواره در تاریخ خود شاهد مراسم و آیین‌هایی بوده است که در طول هزاران سال نه‌تنها فراموش نشده‌اند، بلکه به بخشی جدایی‌ناپذیر از فرهنگ و هویت ملی ایرانیان تبدیل شده‌اند. از جمله این آیین‌ها، جشن سده است؛ جشنی که با روشن کردن آتش و گردهمایی مردم، به پاسداشت روشنایی، گرما و نیروهای نیکوکار جهان برگزار می‌شود.

جشن سده یکی از کهن‌ترین و مهم‌ترین جشن‌های ایرانیان باستان است که از دیرباز تا کنون، در مناطق مختلف ایران و حتی فراتر از مرزهای این سرزمین، مورد توجه قرار گرفته است. این جشن هر سال در دهم بهمن‌ماه، پنجاه روز و پنجاه شب پیش از نوروز، برگزار می‌شود و همواره در دل خود پیام‌هایی از صلح، دوستی، امید و پیروزی بر تاریکی و نادانی را جای داده است.

ریشه‌های این جشن را می‌توان در اسطوره‌های ایرانی، متون تاریخی و آیین‌های زرتشتی جستجو کرد. برخی بر این باورند که جشن سده به یاد کشف آتش توسط هوشنگ شاه، پادشاه اسطوره‌ای ایران برگزار می‌شود. طبق روایت شاهنامه فردوسی، هوشنگ شاه، در هنگام شکار، ماری سیاه را دید و سنگی به سوی آن پرتاب کرد. این سنگ به صخره‌ای برخورد کرد و جرقه‌هایی که از این برخورد ایجاد شد، باعث روشن شدن آتش گردید. هوشنگ با شگفتی دریافت که این آتش هدیه‌ای الهی است و مردم را گرد هم آورد تا این پدیده‌ی شگفت‌انگیز را جشن بگیرند. از آن زمان تاکنون، جشن سده به عنوان جشنی برای گرامیداشت آتش، نماد روشنی و دانایی باقی مانده است.